Κολπίτιδες

Ένα από τα πιο συχνά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες ειδικά το καλοκαίρι είναι η κολπίτιδα. Αν και δεν πρόκειται για μια «απειλητική» πάθηση, πολλές φορές τα συμπτώματα είναι ιδιαίτερα έντονα ενώ και η θεραπεία δεν είναι πάντα εύκολη υπόθεση. Σύμφωνα με μελέτες το 75% των γυναικών θα νοσήσουν από κάποιου είδους κολπίτιδα κάποια στιγμή στη ζωή τους , και πολλές από αυτές περισσότερες από μία φορά.

Τι είναι η κολπίτιδα?

Κολπίτιδα είναι η φλεγμονή του κόλπου που μπορεί να συνοδεύεται από φλεγμονή του αιδοίου (αιδοιίτιδα) ή του τραχήλου (τραχηλίτιδα).

Φυσιολογικά ο κόλπος αποικείται από μικρόβια που αποτελούν τη φυσιολογική χλωρίδα της περιοχής, διατηρώντας σταθερό το pH του κόλπου (γαλακτοβάκιλλοι). Ο ρόλος των μικροβίων αυτών είναι να αποτρέπουν παθογόνα βακτήρια από το να εισέλθουν και να επιβιώσουν μέσα στον κόλπο. Ωστόσο σε ορισμένες περιπτώσεις, διάφοροι μικροοργανισμοί (μύκητες, βακτήρια, τριχομονάδες, αιμόφιλος, χλαμύδια, μυκοπλάσματα, ιοί κτλ) διασπούν τη φυσιολογική χλωρίδα και εγκαθίστανται στην περιοχή προκαλώντας φλεγμονή.

Ποια είναι τα συμπτώματα της κολπίτιδας?

• Πολλές φορές η κολπίτιδα δεν έχει καθόλου συμπτώματα και αποτελεί τυχαίο εύρημα στον ετήσιο γυναικολογικό έλεγχο.
• Άλλες φορές ωστόσο προκαλείται διαταραχή των φυσιολογικών κολπικών εκκρίσεων, με αποτέλεσμα τα κολπικά υγρά να εμφανίζουν διαφορετικό από το συνηθισμένο χρώμα (λευκωπά, κιτρινωπά, πρασινωπά κτλ).
• Η οσμή των κολπικών εκκρίσεων επίσης συχνά μεταβάλλεται και γίνεται δυσάρεστη.
• Κάποιες φορές μπορεί να παρατηρηθεί πρόσμιξη αίματος μέσα στις κολπικές εκκρίσεις
• Πολύ συχνά το κύριο σύμπτωμα είναι η αίσθηση ερεθισμού, κνησμού, καύσου ή ξηρότητας , που συνοδεύεται από ερυθρότητα και οίδημα των χειλέων του αιδοίου ή και του κόλπου.
• Συχνά επίσης παρατηρείται πόνος κατά την επαφή ή κατά τη διούρηση
• Τέλος σε ορισμένες περιπτώσεις, μικροοργανισμοί μπορεί να «περάσουν» προς την πύελο , προκαλώντας κοιλιακό άλγος και πυρετό (πυελική φλεγμονώδης νόσος)

Ποια είναι τα αίτια της κολπίτιδας?

Δυστυχώς δεν είναι πάντα εύκολο να αναγνωρίσουμε το αίτιο μιας κολπίτιδας παρ’ ότι φαίνεται σαν μια «απλή» κατάσταση. Πολλές φορές είναι το αποτέλεσμα μόλυνσης από παθογόνους μικροοργανισμούς ή μύκητες, που προέρχονται από την περιοχή του πρωκτού. Άλλες φορές η διαταραχή της φυσιολογικής χλωρίδας του κόλπου, έχει σαν αποτέλεσμα να διαταράσσεται το φυσιολογικό pH του κόλπου, γεγονός που επιτρέπει την είσοδο και ανάπτυξη των ξένων παθογόνων μικροοργανισμών. Παράγοντες που μπορεί να μεταβάλλουν το φυσιολογικό περιβάλλον του κόλπου είναι η εγκυμοσύνη, η εμμηνόπαυση, οι ημέρες πριν την εμμηνορρυσία, διάφορα φάρμακα όπως τα αντιβιοτικά, το στρές, οι συχνές ενδοκολπικές πλύσεις, τα στενά ρούχα, η συχνή χρήση αντισηπτικών ή αρωματικών σαπουνιών στην περιοχή , ο σακχαρώδης διαβήτης κτλ.

Μυκητιασική κολπίτις

Πρόκειται για το πιο συχνό είδος κολπίτιδας που προκαλείται από τον μύκητα Candida Albicans. Ο μύκητας φυσιολογικά εντοπίζεται σε διάφορα σημεία του σώματος (στόμα, ρινοφάρυγγας, κόλπος, έντερο, δέρμα) χωρίς να προκαλεί προβλήματα. Κάποιες φορές όμως μπορεί να πολλαπλασιαστεί κατά πολύ, εάν αλλάξει το περιβάλλον του κόλπου ευνοώντας την ανάπτυξή του. Περίπου τα 2/3 των γυναικών θα βιώσουν τουλάχιστον ένα επεισόδιο μυκητιασικής κολπίτιδας, ενώ στο 5% των γυναικών θα υπάρξουν περισσότερες από 3 υποτροπές στον ίδιο χρόνο. Η μυκητίαση μπορεί να μεταδοθεί και στο σύντροφο κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής. Τα συμπτώματα μπορεί να είναι από ήπια ως εξαιρετικά ενοχλητικά και περιλαμβάνουν:

• Ερεθισμό και κνησμό στην γεννητική περιοχή
• Αίσθημα καύσου στην επαφή ή κατά την ούρηση
• Ερυθρότητα και οίδημα στα χείλη του αιδοίου
• Πόνο στην είσοδο και το εσωτερικό του κόλπου
• Λευκωπή κολπική υπερέκκριση με δυσάρεστη οσμή

Η θεραπεία περιλαμβάνει τοπικά (κρέμες – υπόθετα) ή και από του στόματος αντιμυκητιασικά σκευάσματα. Απαραίτητη είναι και η θεραπεία του συντρόφου ώστε να αποφευχθεί η επαναμόλυνση. Σημαντική είναι και η αποκατάσταση της φυσιολογικής χλωρίδας του κόλπου με τοπικά προβιοτικά, ώστε να ελαττωθεί η πιθανότητα υποτροπής.

Βακτηριακή κολπίτιδα

Στην κατάσταση αυτή συμβαίνει αντικατάσταση σε μεγάλο βαθμό της φυσιολογικής χλωρίδας του κόλπου από παθογόνους μικροοργανισμούς, όπως ο αιμόφιλος ή άλλα αναερόβια βακτήρια. Τα παθογόνα αυτά βακτήρια παράγουν διάφορα ένζυμα , τα οποία ευθύνονται για την χαρακτηριστική δυσάρεστη οσμή των κολπικών υγρών. Μεγάλο ποσοστό των γυναικών με βακτηριακή κολπίτιδα είναι ωστόσο ασυμπτωματικές, και η διάγνωση γίνεται τυχαία σε έλεγχο ρουτίνας, ενώ μπορεί να συνυπάρχουν μύκητες ή τριχομονάδες. Συνήθη συμπτώματα είναι

• Λευκωπή ή γκρίζα λεπτόρρευστη κολπική έκκριση
• Πόνος, κνησμός ή καύσος ενδοκολπικά
• Δυσάρεστη οσμή (ψαριού) ειδικά μετά από σεξουαλική επαφή
• Κνησμός στα χείλη του αιδοίου

Η θεραπεία είναι απαραίτητη ειδικά σε συμπτωματικές γυναίκες με αντιβιοτικά από του στόματος ή κολπικά. Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να γίνει σύσταση για θεραπεία και του συντρόφου, χωρίς ωστόσο αυτό να επηρεάζει την πιθανότητα υποτροπής.

Τριχομονάδες

Πρόκειται για ένα από τα συχνότερα αίτια κολπίτιδας , ειδικά σε γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας. Συνήθως μεταδίδεται μέσω της σεξουαλικής επαφής. Από τις γυναίκες με τριχομονάδες το 70% δεν έχει κανένα σύμπτωμα. Πιθανά συμπτώματα ωστόσο είναι:

• Κνησμός, αίσθημα καύσου, ερυθρότητα και ευαισθησία των γεννητικών οργάνων
• Πόνος ή δυσφορία στην ούρηση
• Κολπική υπερέκκριση κιτρινωπού η πρασινωπού χρώματος
• Δυσάρεστη οσμή κολπικών εκκρίσεων (οσμή ψαριού)
• Δυσφορία ή πόνος κατά την επαφή

Στη θεραπεία περιλαμβάνεται απαραίτητα και ο σύντροφος, με πολύ καλή ανταπόκριση στις συνήθεις θεραπείες. Χωρίς θεραπεία ωστόσο η λοίμωξη μπορεί να κρατήσει για μήνες ή ακόμη και χρόνια.

Χλαμύδια

Πρόκειται για σεξουαλικά μεταδιδόμενο νόσημα, που προσβάλει συνήθως τον τράχηλο της μήτρας, με πιθανότητα επέκτασης προς την πύελο. Το 80% των γυναικών με χλαμύδια δεν παρουσιάζουν κανένα σύμπτωμα, καθιστώντας έτσι τη διάγνωση αρκετά δύσκολη. Πιθανά συμπτώματα είναι μικρής έντασης κολπική αιμόρροια ειδικά μετά από σεξουαλική επαφή, άτυπο άλγος στο υπογάστριο (χαμηλά στην κοιλιά), πόνος χαμηλά στη μέση (προσομοιάζει με την οσφυαλγία). Από την άλλη , οι προσβεβληθέντες άντρες παρουσιάζουν συμπτώματα σε ποσοστό πάνω του 50%, κυρίως από το ουροποιητικό.

Εάν η λοίμωξη δεν θεραπευτεί, μπορεί να προκαλέσει διάφορες επιπλοκές με κύρια την υπογονιμότητα. Η θεραπεία είναι εύκολη με αντιβιοτικά από τους στόματος, ενώ απαραίτητη είναι  και η θεραπεία του συντρόφου.

Πώς να προλάβουμε τις κολπίτιδες?

• Χρησιμοποιείστε προφυλακτικό στις επαφές
• Αποφύγετε τη χρήση αντισηπτικών σαπουνιών που καταστρέφουν τη φυσιολογική χλωρίδα της ευαίσθητης περιοχής. Αντ΄αυτών χρησιμοποιείστε ειδικά καθαριστικά που ενυδατώνουν το δέρμα και προστατεύουν το pH.
• Περιορίστε τη χρήση ταμπόν και προτιμήστε σερβιέτες, με συχνή αλλαγή.
• Φροντίστε ιδιαίτερα την υγιεινή της ευαίσθητης περιοχής ιδιαίτερα τις μέρες της περιόδου.
• Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε προφυλακτικά κολπικά υπόθετα με προβιοτικά (γαλακτοβάκιλλος), μετά την περίοδο, ώστε να ενισχύσετε τη φυσιολογική χλωρίδα της περιοχής , ειδικά εάν έχετε ευαισθησία ή συχνές κολπίτιδες.
• Πάντα χρήση προβιοτικών παράλληλα με τη λήψη αντιβίωσης.
• Αποφύγετε τα στενά παντελόνια και γενικά τα ρούχα από συνθετικό υλικό. Προτιμήστε άνετα χαλαρά ρούχα από φυσικό υλικό όπως τα βαμβακερά, το λινό ή το μετάξι.
• Αποφύγετε να κάθεστε απευθείας πάνω στην άμμο ή την ξαπλώστρα, χρησιμοποιείστε πετσέτα.
• Μετά το μπάνιο στη θάλασσα ή την πισίνα, προσπαθήστε να ξεπλυθείτε ή ακόμη και να φορέσετε στεγνό μαγιό ή εσώρουχο.
• Κατά το πλύσιμο της ευαίσθητης περιοχής, κρατείστε φορά από μπρος προς τα πίσω , ώστε να μη μεταφερθούν μικρόβια από την περιοχή του πρωκτού προς τη γεννητική περιοχή.
• Πάντα πλένετε τα χέρια σας πριν και μετά τον καθαρισμό της ευαίσθητης περιοχής.
• Μην ξεχνάτε να μας συμβουλεύεστε σε οποιαδήποτε απορία σας!!!!